Prof. Dr. Naci Görür, Gündem Özel programında Ankara Masası’dan Gökhan Gökyıldırım’ın sorularını cevaplandırdı.
1999 depremi sonrası alarm verildiğini hatırlatan Prof. Dr. Naci Görür, bu alarm sonrası dünyanın en ünlü bilim insanlarıyla son teknolojik imkanları kullanarak çalışmalar yapıldığının altını çizdi.
Prof. Dr. Naci Görür, o dönemde 30 sene içerisinde deprem olma olasılığının yüzde 62 olarak hesaplandığını ifade etti.
Prof. Dr. Görür, “Hatta o çalışmanın biraz ayrıntısında 1999’dan itibaren ilk 10 sene içerisinde deprem olma olasılığının yüzde 15’ler civarında olacağı ama 1999’dan 20 sene sonra bu olasılığın yüzde 64’lere çıkabileceği belirtildi. Şimdi öyle olunca biz 1999’dan bu yana 21 sene geçti bu demektir ki o çalışmaya göre işin son dilimine periyoduna girmiş olduk . Yani artık bugünden itibaren 2020’den itibaren Marmara denizinde deprem olma olasılığı yüzde 60 üzerinde. Şimdi öyle olunca zamanın daraldığı zaten kendiliğinden anlaşılıyor.” dedi.
Son 21 senede Marmara Denizi’nde uluslararası gemilerle 7-8 jeofizik çalışma yapıldığını, halkı bilgilendirme ve bilinçlendirmeye gayret ettiklerini anlatan Prof. Dr. Görür, “Bugün geldiğimiz nokta itibariyle de bence de yani birtakım hazırlıklar yaptık ama maalesef İstanbul’u depreme hazırlama noktasında alnımızın akıyla çıkmış sayılmayız. Henüz daha yapmamız gereken çok şey var diye düşünüyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
Prof. Dr. Naci Görür, 1999 depremlerinde yaklaşık 20 milyar dolarlık ekonomik kayıp olduğuna dikkati çekti.
Marmara’da beklenen 7.2 büyüklüğündeki bir depremin maliyetinin bununla kıyaslanamayacak kadar ağır olacağını vurgulayan Prof. Dr. Görür şunları söyledi:
“İstanbul’daki yapı stoku İzmit gibi, ora da kötüydü. Burada da öyle. Aşağı yukarı İstanbul’da 1 milyon 600 bin bina var. Bu binaların yüzde 60’ı mühendislik hizmeti görmemiş deprem güvenli değil. Bu bizi aşağı yukarı 800 bin 900 bin binaya götürür. Bina diyorum daire olarak algılamayın. Bu deprem yüzde 60 güvenli değilse böyle topyekun yıkım çok ağır hasar binalarının sayısı da yine çok sayıda olur. Belki 10 binler , 100 binler mertebesine çıkabilir. Allah korusun can kaybı İzmit’tekinden çok fazla olur. Yani kimi hesaplar çok iyimser yapılmış ne amaçla yapılmış bilmiyorum ama İstanbul’da sanki İzmit’ten daha az insan can kaybı olur gibi hesaplar var. Bunlar doğru değil. İstanbul’da can kaybı da çok fazla olur mal kaybı da. Benim düşünceme göre İstanbul’daki deprem ekonomik açıdan Türkiye’ye çok ağır bir yük yükler. Bunun sebebi de Marmara bölgesi biliyorsunuz İstanbul ve çevresi Türkiye’nin sanayisinin ,Türkiye’nin katma değer üreten tüm iş kollarının can damarı merkezi durumunda .İş gücünün de ekipmanın da olduğu yerler. Olası bir depremde bunların ağır kayıp alması ülkede ekonomiyi durdurur. Sadece Marmara’da değil Marmara kilitlendiği takdirde ekonomik yönden bütün Türkiye bu noktada sıkıntı çeker hatta yani Sayın Celal Şengör o tabiri kullanmıştı Marmara’daki deprem gerçekleşirse Türkiye bağımsızlığını kaybeder diye. Tabi bu büyük ölçekte ekonomik bağımsızlık ama bağımlı olduğunuz zaman diğer bağımsızlığınız da doğrusu sorgulanır. O nedenle hasarın ben ağır olabileceğini düşünüyorum. Böyle rakam söyleyebilecek elimde veri yok ama şöyle diyelim. İzmit’te eğer 20 milyar dolar rakamı doğruysa o zaman İstanbul’da olabilecek bir depremin hasarı o zaman bayağı çok 20 milyar dolarlara denk gelecek şekilde hasar olur. Ama rakamsal olarak bir şey söyleyemiyorum.”
