Ankara Oto Galericileri Derneği (ANODER) Başkanı İlkay Kalkan sıfır otomobili geçen ikinci el otomobil fiyatları hakkında Ankara Masası’na konuştu. İkinci el araç fiyatlarının artmasının en büyük sebebinin sıfır araç tedarikindeki zorluklar olduğunu söyleyen İlkay Kalkan, “Çip tedarik sıkıntısı nedeniyle sıfır arabalar üretilemediği ya da araçlar satışa sunulamadığı için böyle bir sıkıntı var. Sıfır araç olmadığı için hem bayiler hem galeriler ikinci ele yöneliyor. Talep olduğu sürece artış devam edecek. Ülkemize dışarıdan giren arabalar da dövizle girdiği için artış kaçınılmaz.” dedi.
“Çoğu araba binici ile buluşmuyor”
Arabanın bir yatırım aracına döndüğünü ve alıp satanlar çoğaldığını belirten Kalkan, “Galericiler olarak biz bu işi yapıyoruz, vergi veriyoruz, istihdam sağlıyoruz ama her sektörden bu işe yönelmeler oldu. Fiyat artışındaki sebeplerden biri de bu oldu. Özellikle 2018-19 yılındaki o krizden sonra diğer sektörde mobilyacısı da matbaacı araba satmaya başladı. Bu sektöre herkes girince piyasada belli bir araba oluyor, talep fazla arz yeterli olmuyor ve fiyatlar da haliyle yükseliyor. Herkes kendi işini yapsa hiçbir sıkıntı olmaz. Bir de en büyük sıkıntı çoğu araba binici ile buluşmuyor. Alıp satanlar kendi aralarında alışveriş yapıyorlar. Bu da fiyatı hareketlendiriyor. Biz galericiler olarak bu durumdan memnun değiliz. İstikrarlı bir piyasa olursa en azından aldığımızı sattığımızı bilerek hareket ederiz.” şeklinde konuştu.
“Biz de Ankara Otokent’i açacağız”
İlkay Kalkan şöyle devam etti: “Ama şu anda böyle bir durum var ki 10’a alıp 15’e satıyorsunuz, 15’e sattığını tekrar 20’ye alıyorsunuz. Gücümüz yetmiyor. Mesela ben 2019 yılında 1 milyona dört tane Passat alıyordum şimdi iki tane bile alamıyoruz. Fiyatlar yükseldikçe araç sayımız da düşüyor. Bu durumların düzelmesi için sıfır arabanın piyasaya girmesi lazım, bizim dışımızdaki aktörlerin piyasadan çıkması lazım. Biz istiyoruz ki bu işi yapacaklar; illegal yapmasın, kayıtları olsun, belli bir yerleri olsun. Dernek olarak, ‘yeri yurdu olan yerlerden araba alın, bir sorununuz olunca muhatabınız olsun’ diyoruz. Otonomi’de 600 tane esnaf var hepsi denetleniyor. Biz de Ankara Otokent’i açacağız bizim de 300 esnafımız derneğimize bağlı olarak çalışacak ve hiçbir müşteri mağdur olmayacak.”
“İkinci el fiyatları sıfır aracı da geçti”
Galericilerin devre dışı kaldığını belirten Kalkan, “İnsanlar sıfırı arabaya ihtiyacı yoksa bile bayilere yazılıyor, çıktığı zaman karıyla başkasına satarım diye düşünüyor. Fırıncı bir arkadaş geliyor bana, ‘5 tane şu arabadan aldım. Bekletiyorum, satmıyorum’ diyor. Artık ikinci el fiyatları sıfır aracı da geçti. Gidiyorsunuz bayiye araç yoksa internetten araç alıyorsunuz. Bir böyle olunca biz galericiler devre dışı kalmış oluyoruz. Türkiye genelinde bayilerde ikinci el araç satılmazdı ama sıfır araçta sıkıntı olunca onlar da başladı. Bir de araç kiralama filoları çoğaldı. Kiralama yapan kişiler arabalarını değiştirebiliyordu. Artık fiyat artışlarından dolayı değiştiremiyorlar çünkü araba yok. Araba alacakları zaman onlara özel filo indirimi oluyordu artık araba yok. Geçen haftalarda yeni bir arabanın lansmanı oldu insanlar birbirine girdi. Hoş olmayan görüntüler oluşuyor.” ifadelerini kullandı.
“Bayiler kazanmış oldu, vatandaş yine mağdur oldu”
ÖTV indirimine değinen Kalkan, “ÖTV dilimi aşıldığı zaman fiyatı 300 lira olan araba 370 oluyor. Bunlarla ilgili bir uygulama yapılması lazım. Hepimiz tıkandık, çaresiz kaldık. Burada hem müşteriler hem biz satıcılar mağdur oluyoruz. Fiyatların galericiler tarafından yükseldiğini söylüyorlar. Bunu kabul etmiyorum. Tabii ki biz de ticaret yapıyoruz ama artışın en büyük etkisi dış faktörler. Mesela 330 milyonluk arabaların ÖTV dilimini düşürdüler arabanın fiyatı 270’e düştü. Zaten bu arabalar satılıyordu ve sonra aşırı bir talep oldu. Bazen devlet kredi veriyor, ihtiyaç sahibi olanlar değil olmayanlar alıyor. O arabaya gerçekten ihtiyacı olan insan krediyi alamıyor ama galericiler, al-satçılar alabiliyor. Bütün arabalarda indirim yapılabilirdi. Diğer fiyattaki arabalar için de indirim yapılabilirdi. Eşitlik ilkesine uymadı. Yine bayiler kazanmış oldu, vatandaş yine mağdur oldu. Vatandaş indirime rağmen arabayı alamadı. Keşke indirim olmasaydı devlet de vergi kaybı yaşamazdı.” diye konuştu.
