Posta gazetesi yazarı Hakan Çelik, Ankara Masası Genel Yayın Yönetmeni Gökhan Gökyıldırım’ın konuğu oldu.
Doğu Akdeniz krizi ve Fransa’yla yaşanan geriliminin konuşulduğu programda Hakan Çelik, problemin yüz yıl öncesine dayandığını söyledi.
Türkiye’nin Sevr dönemine göre daha güçlü, daha özgüvenli olduğunu ifade eden Çelik; “Bugün Türkiye bölgesinin en önemli en güçlü ülkelerinden biri. NATO’nun bir üyesi. Uluslararası örgütlerde güçlü ve önemli bir konumu var.” diye konuştu.
“ÇATIŞMANIN NEREDE SONUÇLANACAĞI KESTİRİLEMEZ”
Hakan Çelik, Doğu Akdeniz’de yaşananın krizin ciddi bir sorun olduğunun altını çizerken “Sizin de ifade ettiğiniz gibi bir tarafta Doğu Akdeniz’de Libya’da Suriye’de Kıbrıs açıklarında kıta sahanlığı tartışmaları, Türkiye ve Yunanistan arasında uzunca bir süredir devam eden bu mesele özellikle Doğu Akdeniz’de yeni hidrokarbon kaynaklarının bulunmasıyla beraber, yani doğalgazı özellikle kastediyorum, ülkeler arasında büyük bir güç mücadelesi başladı. Normal şartlarda burada daha çok Türkiye ve Yunanistan’ın rekabet ettiği ve anlaşamadığı bir takım konular olduğunu görüyoruz. Ama Yunanistan arkasına Fransa’yı Mısır’ı belli oranda İsrail’i, Birleşik Arap Emirliklerini alarak Türkiye’ye karşı bir güç gösterisinde bulunuyor. Şimdi tabii Türkiye’nin askeri bir tansiyon yükselecek ve başka bir yere gidecekse ki böyle bir şey olmasını ben hiç arzu etmem, Türkiye’nin burada ne kadar kararlı olduğunu askeri anlamda ne kadar hazırlıklı olduğunu güçlü bir ordu ve donanmaya sahip olduğunu biz biliyoruz. Ve dünya da bunu gördü. Bir kararlılık ortaya kondu. Burada bir şüphe yok. Fakat artık içinden geçtiğimiz süreçte 21.YY’da ülkelerin hele Türkiye gibi veya bizim muhataplarımızın güçle daha doğrusu çatışmayla bir meseleleri çözmek istemediğini hepimiz biliyoruz. Zaten bunu Sayın Cumhurbaşkanı da bakanlar da ifade ettiler. Dolayısıyla ben burada mutlaka diplomasinin daha fazla çalıştırılması çalışması gerektiğini düşünüyorum. Çatışmadan kaçınmak için ne gerekiyorsa yapmak gerekir. Çünkü bir kere çatışmaya başladığınız zaman veya bir kaza meydana gelmesi halinde bunun nerede sonuçlanacağı nerede biteceği hiç kestirilemez. Üstelik buna başka ülkelerinde müdahil olması dünyanın bu zaten çok istikrarsız bir bölgesinde çok daha kötü gelişmemelerin olmasına neden olur. “ ifadelerini kullandı.
“TÜRKİYE’NİN TEZLERİNE DESTEK OLAN ÜLKELER AZALDI”
Türkiye’nin hedef alındığını ve yalnızlaştırılmaya çalışıldığını belirten Çelik “dünyada, hiç böyle iki ülke arasında kalıcı, böyle kadim, sonsuza kadar devam eden dostluk ilişkisinden söz edemeyiz Yani özel ilişkiler var bazı ülkeler arasında. Mesela Türkiye-Pakistan, Türkiye-Azerbaycan, İngiltere-ABD, ABD-İsrail bunlar özel ilişkiler ama genel olarak uluslararası ilişkileri belirleyen temel kriter bu kadim dostluktan ziyade çıkarlar. İş birlikleri bunun ötesinde zaman zaman bu iş birlikleri bir noktaya geliyor. Ama kimi zaman bir rekabete bir kavgaya neden olabiliyor. Bugün Avrupa’nın önemli ülkeleri dediğimiz İngiltere, Fransa ve Almanya arasında da aslında bunlar yaşandı. Hala bugün o kadar yüksek tonda olmamakla beraber devam eden bir rekabet var. Fransa ile Almanya her ne kadar komşu iki önemli ülke olsa da ciddi rekabet içinde . Bunu hem NATO’da görüyoruz hem de Avrupa Birliği içinde görüyoruz. Bakın Türkiye politikasında Macron başka bir çizgi izlerken, Merkel başka bir çizgi izliyor. İngiltere zaten Brexit sürecinin başlamasının nedenlerinden biri de bu rekabet ve görüş ayrılıkları. O nedenle moralimizi çok bozmadan yani bu tüm olup bitenler Türkiye’yi hedef alıyor, Türkiye’yi yalnızlaştırıyorlar. Türkiye’nin dünyada hiçbir dostu yok, yapayalnız gibi bir duruma düşmeden. Evet bugün ciddi bir sorun yaşıyoruz uluslararası ilişkilerde. Türkiye’nin tezlerine destek olan ülkelerin sayısı azaldı. Ama bunu değiştirebilmekte mümkün çünkü Türkiye önemli kapasitesi olan birikimi, deneyimi olan çok önemli bir bölge ülkesi .” dedi.
“DOĞRU BİR HAMLEYDİ”
Türkiye’nin bulduğu doğal gaz rezervinin bulmasının çok önemli olduğunu belirten Çelik, şunları söyledi;
Türkiye aslında Avrupa’yla da Amerika’yla da Rusya’yla da Orta Doğu ülkeleriyle de uzak Asya’yla da hatta bir Asya yılı ilan edildi. Kategorik olarak teknik olarak iyi ilişkiler geliştirmek isteyen ülke yani Türkiye, aslında coğrafyaların tamamına ait. Sadece kendisini böyle Avrupa’ya da batı eksenine hapseden veya sadece Ortadoğu kimliğiyle öne çıkan ülke değil öyle de olmaması gerekir. Ben mutlaka çok yönlülüğünü Türkiye’nin yumuşak gücünü uluslararası ilişkilerdeki bu zengin manevra alanını daha çok kullanması kanaatindeyim. Bu doğal gaz alanı keşfi de Türkiye’nin bu yapmak istediği hedeflere ulaşmak istemesine destek olacak bir şeydir. Mutlaka ben bu ülkenin vatandaşı olarak memnuniyet duydum sevindim ve ekonomik olarak çıkarılabilmesi ve bu yatırımların yapılması fizibil hale gelmesiyle beraber kaynak bulundu. Ama bundan sonrada yapılması gereken bazı adımlar var. Ben sürecin tamamlanmasıyla ve belki başka alanlarda Karadeniz’de Doğu Akdeniz’de de doğal gaz alanları ilave olursa Türkiye’nin bu bölgede hatırı sayılır bir üretici ülke haline gelebileceğini düşünüyorum umuyorum. Zaten Türkiye boru hatlarıyla önemli transfer ülkesi. Azerbaycan’dan Irak’tan Rusya’dan dünyanın diğer yerlerinden petrol ve doğalgaz geçişi noktasında Türkiye önemli. Ben Berat Albayrak ile o zaman enerji bakanlığı döneminde bir yayın yapmıştım CNN Türk’te ve Posta gazetesinde yazdım. Şunun altını çizmek için hatırlatıyorum. Tabi o dönemde bu sismik araştırma gemilerinin ve sondaj gemilerinin alınması çok doğru oldu. Bugün dünyada bu gemilere sahip olan ülke sayısı çok fazla değil. Hele böyle rekabetin ve yarışın yaşandığı bir süreçte Türkiye bu gemilerin getirdiği teknolojik avantaj stratejik avantajla bu yarışta öne geçmiş oldu. Doğru bir hamleydi. Dolayısıyla Türkiye’nin milli enerji politikasına ve bundan sonra atacağı adımlara ben katkı sağlayacağını düşünüyorum. doğal gaz diğer yenilenebilir enerji kaynakları güneş ve rüzgarla özellikle baktığım zaman Türkiye’nin dışa bağımlılığını azaltması noktasında son derece önemli bir girişim olarak değerlendiriyorum. Memnuniyetle karşılıyorum.
