Et ve süt ürünlerine kasım ayı içerisinde yüzde 30-35 civarında zam geleceği iddia edildi.
Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD) Yönetim Kurulu Üyesi Yaşar Özekenci, ete zam gelecek tartışmaları sonrası Ankara Masası'na açıklamalarda bulundu.
Temel sıkıntının artan maliyetler ve etin maliyetinin altında satılması olduğunu söyleyen Özekenci, "Şu anda güncelde maliyetler 115 TL bandında. ESK'nın alış fiyatı ve genel piyasanın hakim olan fiyatı 94 TL. Hatırı sayılır bir zarar içerisinde üretici." dedi.
Kriz döneminde işletmelerin kapasite düşürmek zorunda kaldığının altını çizen
Özekenci, " Çünkü maliyetler çok yüksek ve kazanç yok. Herkes öz kaynağından kredi kullanarak bu işe devam etmeye çalışıyor. Herkes sürülerini küçülttü. Bu dönemin en büyük şansı, arz hızla düşerken, talebin de hızlı bir şekilde alım gücünden dolayı düşmüş olması. Ancak öyle bir noktaya gelindi ki, hatırı sayılır bir üretici erozyonu var. Hayvan sayıları gittikçe azalıyor. Arzın kısıtlı olduğu yerde fiyatlara artış yönünde yansıyacağını ön görüyoruz." ifadelerini kullandı.
Özekenci, "Eskiden ithal et, hayvan, yem ve ham maddesini yurt dışından almak ticaret olarak mantıklıydı. Ama geldiğimiz noktada kurdan dolayı mantıklı değil. Perakende de dünyanın en ucuz sütünü tüketen ülkeyiz. Bundan daha ucuza getirme imkanınız yok. Ette de durum aynı. Bu şartlar altında üretici kapasitesi belli arzı gittikçe azalan bir ürün. Fiyatların artmaması için piyasaya dışarıdan zarar ederek getirilen ürünle müdahale edilebilir." şeklinde konuştu.
İşi bırakan üretici sayısının gittikçe arttığını ifade eden
Özekenci, "Üretim o kadar azaldı ki, geri dönüşü olmayan yere doğru geldik. 2 seneden beri üretici sürekli zarar halinde. Çok büyük üreticiler de dahil üretim yüzde 30 kapasitelere düştü. Küçük işletme ise sektörden çıktı gitti. Bu sebeplerden dolayı et fiyatları artacak. 115 TL'lik bir maliyeti olan ürünü 95 TL'ye satarak sürdürülebilir bir işletme devam edemez. " diye belirtti.
Özekenci daha sonra şu ifadeleri kullandı:
"Ette bir fiyat düzeltmesi olmak zorunda. Çünkü zararla dönen bir iş var. Sürdürülebilir olmadığından dolayı, ticari işletmeler maliyetlerin üzerine kar elde etmek için işini yapar. En azından oralara varmalı. "
"Tüketici tarafında et fiyatları arttığı zaman tezgahlara yansıyacak. Tüketici de alım gücü kısıtlı olduğu için negatif yansıyacaktır. "
"Ete mecburiyetten bir zam gelecek. Çiftçi istediğinden değil. Geldiğimiz noktada çok büyük zararlar olduğu için işletmeler ya işten çıkıyor, ya küçülüyor. Ama uzun süreli bu zararı kaldırılabilecek bir durum kalmadı. "
Maliyetlerin düşürülmesi ile üreticinin kar elde edebilecek duruma getirilmesi gerektiğini belirten Özekenci, "Maliyetlerimiz çok yüksek. Sübvanse edilecekse eğer, fiyatlara yansımasın isteniyorsa, üreticinin kar elde edecek duruma getirilmesi lazım. Bu da maliyetlerin düşürülmesinden yola çıkarak varılabilir. Yapılan her müdahale piyasayı bozuyor. Bozulduğu zamanda, üretici, yatırımcı bu işten uzaklaşıyor. Böyle giderse 1-2 sene içerisinde para ile bile üreticiyi yerine getiremezsiniz." dedi.
