Güneş, Dünya'nın eğik ekseni nedeniyle yıl boyunca gökyüzünde en düşük veya en yüksek noktaya ulaştığında bir gündönümü oluşur. Dünyanın yarısı yazın gelişini ve yılın en uzun gününü yaz gündönümü ile kutlamak için bir araya gelirken, diğer yarısı kış başlangıcını yaşar.
Kuzey yarımkürede yaz mevsiminin başlangıcı olarak kabul edilen 21 Haziran, Güneş ışınlarının Yengeç Dönencesi'ne yılda bir defa dik geldiği gündür. 21 Haziran'da Kuzey yarımkürede en uzun gündüz yaşanır ve günler kısalmaya, güney yarımkürede en kısa gündüz yaşanır ve günler uzamaya başlar. Bu tarih, bazı ülkelerde yazın veya kışın tam ortası kabul edilir.
Yaz gün dönümünde neler olur?
21 Haziran'da aydınlanma çemberi Güney Kutup Dairesi'ni teğet geçerken güneş ışınlarını yıl içerisinde alabileceği en dar açı ile almaktadır. Bu tarihten sonra Oğlak Dönencesi'nin güneyinde en uzun gölge yaşanmaktadır ve gölge boyları kısalır. Sadece kış ve yaz olarak kabul edilmez bu tarih bazı ülkelerde yazın ya da kışın ortası olarak da kabul edilmektedir. Aynı zamanda kutup dairesinde 24 saat gündüz yaşanırken, Güney'de ise 24 saat gece yaşanmaktadır. Yaz Gündönümü'nde saat 12 olduğunda güneş dik bir açıyla gelir ve Yengeç Dönencesi'nde gölge boyu sıfır olur. Türkiye'de 21 Haziran'da
yaklaşık 15 saat gündüzü yaşar. En uzun gece Sinop'ta yaşanırken, 21 Aralık'ta Hatay'da en uzun gündüz yaşanır.
