Dünyayı etkisi altına alan Covid-19 pandemisi sonrası küresel piyasalarda sert dalgalanmalar yaşandı. Rusya’nın Ukrayna’ya saldırması ise küresel gıda krizi gibi birçok konuda sorunun ortaya çıkmasına ve dengelerin sarsılmasına yol açtı. Türkiye de küresel ekonomik dalgalanmalardan nasibini aldı.
Hükümet, küresel kriz ortamında sanayide çarkların dönmesi ve üretimin durmaması için yatırımı teşvik ederek piyasaya kredi sunmaya başladı.
Hükümetin attığı tüm adımlar istismar ediliyor
Hükümet daha önce fiyatların düşmesi için vergileri indirmesine rağmen 5 büyük market bir gece önce zam yapıp uygulamanın hayata geçtiği ertesi gün de ürünlerdeki göstermelik zammı geri çekmişti.
Hükümet vatandaşların konut sahibi olabilmeleri için devlet bankaları eliyle son derece uygun kredi desteği sağlayınca da konut fiyatları neredeyse iki katına çıkartılmış ve alınmaz hâle getirilmişti. Aynı sorun araç alım satımında da yaşanmıştı.
Hükümetin son olarak yatırımların durmaması, yeni yatırımların yapılarak çarkların dönmesi ve istihdamın artması için açtığı yatırım kredisinin bazı sözde yatırımcılar tarafından döviz alımı için kullandığı ortaya çıktı.
Konuya ilişkin açıklama yapan TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, yatırım kredisi kullanarak döviz alan isimlerin tek tek tespit edildiğini ve listesinin masada durduğunu ilan etti.
1 trilyon liralık kredi kullanıldı ama…
Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, şu bilgiyi verdi:
"Liralaşma stratejimiz içerisinde bütün kesimlerin zararını da finanse edecek şekilde Merkez Bankası kaynaklar çıkarıyor. 'Dövizlerinizi bozun' diyoruz. Şimdi 1 trilyon lira verilmiş bir kaynak var. O zaman o kaynak nerede ona bakacağız. Ben biliyorum nerede olduğunu, bir kısmı döviz aldı… Biz bu rakamları takip ediyoruz. ISO'dayız, Sanayi Odası üyeleri dahil, listesi var bende. Türkiye serbest piyasa ama hem bu kullanılan paralarla döviz alacağız hem de gidip ucuz kredi alacağız. Alamadığımız zaman da şikayet edeceğiz. Bu olmaz, bu haksızlık. Bunların hepsinin listesi var bende. Bire bir hepinizle paylaşabilirim. Sanayi Odası üyeleri de var. İTO'nun üyeleri de var. ATO'nun üyeleri de var. ASO'nun üyeleri de var. Türkiye'nin bütün odaları var."
Şahap Kavcıoğlu, kullanılan 1 trilyon lira tutarındaki kredinin bir bölümünün kullanılarak 55 milyar dolar döviz alındığı bilgisini verdi.
"Bu dövizleri bozsunlar"
Kavcıoğlu sözlerini şu şekilde sürdürdü:
"Firmalar 24 Şubat'tan haziran ayına kadar 55 milyar dolar bankacılık kesiminden kredi kullanarak döviz aldılar. Başkanımdan da rica ediyorum, lütfen açıklayın bu dövizleri bozsunlar. Bir kısmını bozsalar kur başka bir yere gelir.
Hesabında 100 milyon dolar varken, 50 milyon dolar daha alıp hesabına koyanlara krediyi vermeyeceğiz. ISO'dan bütün her yere ilan ediyorum. O yüzde 10’un anlamı da bu. Biz kimsenin döviz almasına karışmıyoruz. Yüzde 10’un anlamı dediğim gibi hesabında çok fazla döviz varken yani riskini karşılayacak döviz varken yüzde 10’unu oraya tekabül ediyor. Hâlâ bankalardan ucuz kredi kullanıp döviz almanın önüne geçmektir. Buna başkanın buradaki odadaki yöneticilerin engel olması lazım.
Başkanımdan da rica ediyorum, lütfen açıklayın. Bu dövizleri bozsunlar. Bir kısmını da bozsalar bugün döviz başka bir yere gelir. Bakın sadece 24 Şubat'tan haziran ayına kadar bankalarda ucuz kredi kullanan kurumsal firmaları söylüyorum, sadece 55 milyar dolar döviz aldılar.”
