Ankara Masası Haber Müdürü Ersin Küçükbarak'ın konuğu olan İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Dr. Saadettin Orhan, aralık ayında Meclis'e geleceği açıklanan emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
EYT mevzusunun 23 yıllık bir mazisinin olduğunun altını çizen Orhan, 8 Eylül 1999 yılında getirilen yaş şartının bu sorunu ortaya çıkardığını ifade etti.
Orhan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'in sözlerine dikkat çekerek aralık ayında bu sorunun ortadan kalkmış olacağını belirti.
Düzenlemede prim günü olarak 1999 yılı öncesi geçerli olan şartların dikkate alınacağını söyleyen Saadetin Orhan " Düzenleme ilk çıktığında 11 milyon kişi etkilendi. Şu an 4 milyon kişi kalmış gibi görünüyor. Yapılacak düzenlemeyle yaş şartı, prim gününü doldurmuş 1.5 milyon kişi emekli olmuş olacak. Bunların 1 milyon 300 bini özel sektör, 200 bini devlette görevli." dedi.
"Yaş haddi kaldırılıyor"
'Kimler emekli olabilecek?' sorusuna ise Orhan "Yaş haddi kaldırılıyor.1999 öncesinde olduğu gibi 5 bin prim günü hem kadınlar, hem erkekler için. Sigortalık süresi kadınlar için 20 yıl, erkekler için 25 yıl. BAĞ-KUR’lularda sigortalık süresi onlarda yok. Yaş da kaldırılınca kadınlar 7 bin 200 gün yani 20 yıl fiili prim ödeme, erkeklerde de 9 bin gün 25 yıl fiili prim ödeme şartıyla emekli olabilecek." yanıtını verdi.
Orhan, son 7 yıl içerisinde yatırılan fiili sigortada en fazla hangi statü prim ödendiyse o statüden emekli olacağının özellikle altını çizdi.
Özel sektörde fon ya da taksit beklentisi
EYT düzenlemesinin özel sektöre bir kıdem tazminatı yükü getireceğini belirten Orhan, kamu bankalarının devreye girmesi gerekeceğini söyledi. Orhan, özel sektörün bir fon oluşturulması veya bankaların taksit imkanı sunmasını beklediğini sözlerine ekledi.
Orhan, 1.3 milyon çalışanın özel sektörden emekli olacağını, kabaca hesaplandığında bunun 1 milyon 100 bin liranın üzerinde bir kıdem tazminatı ödemesi anlamına geldiğini ifade ederek, ' Firmaları zorlu bir süreç bekliyor olabilir.' şeklinde konuştu.
Sosyal güvenlik uzmanı, kıdem tazminatının yanı sıra firmaların yetişmiş eleman kaybetme sorunuyla da karşı karşıya olduklarına dikkat çekti.
Staj mağdurları ve önceden emekli olanların beklentileri
Orhan, Meclis'ten geçmesi beklenen yasanın staj mağdurlarına ilişkin bir düzenleme içermediğini söyleyerek "Staj mağdurları çıraklık dönemini borçlanarak emekli olmak istiyor ancak böyle bir çalışma yok" dedi.
EYT'li olup düzenleme öncesi emeklilik olanların da gündeme getirilmesi gerektiğini belirten Orhan, o vatandaşların da maaşlarında iyileştirme veya bir ikramiye beklentisi içerisinde olduğunun altını çizdi.
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Dr. Saadettin Orhan, yapılandırma yapacaklara asgari ücret belli olmadan gerekli kurumlara başvurmaları tavsiyesinde bulundu.
