Pek çok şehirde kuduz aşısı bulunamıyor. Kuduz aşısının bulunduğu şehirlerde ise sınırlı sayıda olduğu biliniyor. Özellikle "sahipsiz köpekler" gibi büyük bir sorunu olan Türkiye için hayati derecede önem arz eden kuduz aşısının yokluğu sebebiyle hayvan ısırığına maruz kalan vatandaşlar, ilk olarak şehir değiştirerek aşı bulmaya çalışıyor. Bulamayanlar ise çaresiz "kendisini ısıran hayvanın kuduz olmaması" için dua ediyor. Kimi vatandaşlar ise sınırlı sayıda kuduz aşısı bulunan sağlık kuruluşlarına denk gelirse tek doz da olsa aşısını yaptırıyor. Ancak kuduz ihtimali için tek doz yeterli olmuyor.
Hayvan ısırığı şikayetiyle sağlık kuruluşlarına giden vatandaşlar, ekseriyetle "kuduz aşısı yok" cevabını alıyor. Konunun sıklıkla iletildiği Sağlık Bakanlığının Sağlıklı Çözüm Merkezi, Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi (SABİM) ve il sağlık müdürlükleri vatandaşlara "kuduz aşısı sıkıntısının ülke genelinde olduğu" bilgisini veriyor.
Geçtiğimiz ay Bitlis'in Adilcevaz ilçesinde sahipsiz köpek tarafından ısırılan 10 yaşındaki Mustafa Erçetin'in kuduzdan hayatını kaybetmiş olması büyük gündem yaratmıştı. Mustafa Erçetin'in acı içinde yaşamını yitirmesini unutamayan vatandaşlar, kuduz aşısı sorununun yaşandığı bu günlerde benzeri durumun başlarına gelmesi hâlinde ne yapacakları bilmemenin verdiği tedirginliği yaşıyor.
Uzmanlar uyarıyor
Kuduz vakalarında insanların 10 gün içinde 3 doz kuduz aşısı yaptırmaları gerekiyor. Sosyal medyada ise sokak hayvanlarının saldırısına uğradığını belirten kullanıcılardan kimileri kuduz aşısının tek dozuna ulaşabildiğini, kimi başka şehre giderek bir doz daha bulabildiğini, kimi ise tek bir doz aşıya dahi ulaşamadığını anlatıyor.
Uzmanlar ise Kars ve Adıyaman gibi bölgelerde kuduz karantinalarının bulunduğunu hatırlatarak, kuduz aşısının çok ciddi bir halk sağlığı sorunu olduğunu belirtiyor ve Sağlık Bakanlığının konuyu bir an önce çözüme kavuşturması gerektiğini kaydediyor. Tek doz aşının koruma sağlayamayacağını, 10 günde 3 doz aşının mutlaka yaptırılması gerektiğini vurgulayan hekimler, Türkiye'de yılda 300 bin doz kuduz aşısı yapıldığını, bu aşıların Hindistan’dan ithal edildiğini, Fransa’dan ithal edilen ve daha az yan etkisi olan aşılar bulunduğunu ancak daha ucuz olan Hindistan aşısının tercih edildiğini, pandemi sebebiyle üretim tedariğinin azaldığını, sorunu sadece Sağlık Bakanlığının çözebileceğini ifade ediyorlar.
İhale ne oldu?
Bitlis'te 10 yaşındaki Mustafa Erçetin'in hayatını kaybetmesi, alınan karantina kararları ve aşıların tükenmekte olduğu dönütü sebebiyle Sağlık Bakanlığı Kasım ayı sonu, Aralık ayı başı gibi yeni aşı alımı için harekete geçmiş, Devlet Malzeme Ofisi (DMO) Genel Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünün ihtiyacı için 1 milyon 500 bin doz kuduz aşısı almak için ihale açmıştı.
DMO'nun tip ticari şartnamesi ile ihtiyaç sahibi kurumca hazırlanan teknik şartnameye uygun şekilde, ihale ek şartları listesinde belirtilen şartlar dahilinde, açık teklif usulüyle iç piyasadan kuduz aşısı satın alınacaktı.
Özellikle son günlerde kuduz aşısı yokluğunun net olarak ortaya çıkması akıllara, duyurusu 24 Kasım'da yapılan ihalenin ne olduğu sorusunu getiriyor.
Kuduz nasıl bulaşıyor?
Kuduz genellikle tükürüğünde kuduz virüsü olan yabani veya evcil hayvanın ısırması veya nadiren tırmalaması sonucunda açık yaradan dokuları, sonrasında sinirleri istila etmesi, sinirler boyunca da beyine yerleşmesi sonucunda meydana gelen bir hastalık. Temas sonrasında uygulanacak yara bakım, aşı ve koruyucu serum gibi tedavilerle yüzde 100’e yakın önlenebilecek bir hastalık iken, önlemlerin alınmaması durumunda yüzde 100’e yakın ölüme neden olan bir hastalık. Belirtilerin ortaya çıkması bazen ayları bulabilir. Bu nedenle aşılanma oldukça önemli.
Kuduz belirtileri ise şunlar:
-Isırık yerinde ağrı veya karıncalanma
-Genel bir hastalık hissi
-Yüksek ateş
-Baş ağrısı
-Mide bulantısı ve kusma
-Depresyon
