Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçişin ardından 2018 yılında Seferberlik ve Savaş Hali Kanunu'nda yapılan değişiklikle Cumhurbaşkanına verilen "seferberlik ilanı yetkisi"ne ilişkin ayrıntılar, yeni yönetmelikle güncellendi. Seferberlik ve Savaş Hali Yönetmeliği, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yeni yönetmelikle birlikte, 24 Mayıs 1990 tarihli Seferberlik ve Savaş Hali Tüzüğü yürürlükten kaldırıldı. Yönetmelik, tüzükte Bakanlar Kuruluna atfedilen görev ve yetkileri Cumhurbaşkanına tanımlayarak, Cumhurbaşkanlığının görev ve yetkilerine ilişkin usul ve esasları belirledi.
Yönetmeliğin amacı, devletin tüm güç ve kaynaklarını barış halinden seferberlik veya savaş haline, bu hallerin henüz ilan edilmediği ancak savaşı gerektirebilecek bir durumun baş gösterdiği gerginlik ve buhran dönemlerine süratle ve etkin şekilde geçirebilmek için hazırlıkların yürütülmesini sağlamak olarak açıklandı. Yönetmelik ayrıca, seferberlik ve savaş hallerinin ilanı ve kaldırılmasına yönelik duyuru işlemlerini, personel ve araç erteleme işlemlerine ilişkin usul ve esasları belirliyor.
Cumhurbaşkanlığının Yetki ve Görevleri
Yönetmeliğe göre, seferberlik ilanının duyurulması Cumhurbaşkanınca yapılacak. Cumhurbaşkanlığı, seferberlik ve savaş hali hazırlıkları ile seferberlik ve savaş halinde tüm çalışmaların koordineli yapılmasını sağlamak, mevzuatla verilen görevleri ve Cumhurbaşkanı tarafından verilen diğer görevleri yapmakla görevli ve yetkili olacak.
Cumhurbaşkanı, savaşı gerektirecek bir durumun baş göstermesi, ayaklanma olması, vatan veya Cumhuriyete karşı kuvvetli eylemli bir kalkışmanın veya ülkenin ve milletin bölünmez bütünlüğünü tehlikeye düşüren davranışların ortaya çıkması durumunda genel veya kısmi seferberlik ilanına karar verebilecek. Seferberlik ilanı kararı Resmi Gazete’de yayımlanacak ve aynı gün TBMM onayına sunulacak. TBMM toplantı halinde değilse hemen toplantıya çağrılacak.
Yedek Personel Kaynağı
Kaldırılan tüzükte “askerlik çağı içinde muvazzaflık hizmetini tamamlamış personel” olarak tanımlanan yedek personel, yönetmeliğin 35. maddesiyle genişletildi. Buna göre, belirli suçlardan mahkum olanlar ve bazı ihraç edilenler yedek personel kaynağına alınabilecek.
Siber Güvenlik Önlemleri
Yönetmeliğe “Bilgi güvenliği” başlığı altında siber güvenlik önlemlerine ilişkin düzenlemeler de eklendi. Kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler, elektronik ortamda bilgi paylaşımı esnasında bilgi güvenliği ve siber güvenlik konularında gerekli önlemleri almakla yükümlü olacak.
Seferberlik İlanı Yetkisi Kanunla 2018’de Cumhurbaşkanına Verilmişti
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçişin ardından 2018 yılında, 1983 tarihli Seferberlik ve Savaş Hali Kanunu’nda, seferberlik ilanı yetkisine ilişkin düzenleme yapılmış ve “Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” olarak değiştirilmişti.
Asılsız İddialara İtibar Etmeyin
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi, Resmi Gazete’de yayımlanan Seferberlik ve Savaş Hali Yönetmeliği hakkında yapılan bazı dezenformasyon içerikli paylaşımlar hakkında uyardı. Yapılan açıklamada, yeni yönetmeliğin hukuki duruma uygun hale getirildiği ve asılsız iddialara itibar edilmemesi gerektiği belirtildi.
