TBMM Adalet Komisyonu'nda, sosyal medya ve internet haberciliğine ilişkin düzenlemeleri içeren Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin geneli üzerindeki görüşmeler tamamlandı.
HDP Ağrı Milletvekili Abdullah Koç, teklifin bir torba yasayla Meclis'in gündemine getirilmesini kabul etmediklerini ifade ederek, bunu kanun yapma kalitesi açısından uygun görmediklerini söyledi.
Antidemokratik ve yasaklarla dolu bir kanun teklifiyle karşı karşıya olduklarını öne süren Koç, "Dezenformasyona karşı mücadele edileceği algısıyla hazırlanan bu kanun teklifi, gazeteciliğin temellerini tehdit eden, kişilik hakları ve nefret söylemi gibi bütün dünyanın bahsetmeye çalıştığı dijital dünya sorunlarına hiçbir çözüm getirmeyeceği gibi yeni sorunları da beraberinde getirecek bir kanun teklifidir." diye konuştu.
Teklifin, halkı ve muhalif bütün kesimleri susturmaya yönelik ve haber alma özgürlüğünü kısıtlayan birtakım değişiklikler öngördüğünü ileri süren Koç, "Herkes tweet atabilir ama içi boşsa sorun yoktur." mantığının topluma dayatılmak istendiği görüşünü dile getirdi.
Koç, teklifin 29. maddesinde yer alan "korku ve panik, iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığıyla ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayma" şeklindeki suç tanımının soyut olduğunu ve keyfi uygulamaları beraberinde getirebileceğini iddia etti.
"Dezenformasyon insanlığın hiç görmediği boyuta ulaştı"
MHP Kırıkkale Milletvekili Halil Öztürk, teklifin bazı çevrelerce amacından saptırılmaya çalışıldığını belirterek, "Kişisel itibar suikastı, devletin güç ve değer kaybı, toplumun panik havasına sürüklenmesi, yalan haberin serbestçe havada uçuşması, anonim hesapların varlığını sürdürmesi, teklifi eleştirinler tarafından makul görülmektedir." dedi.
Dezenformasyonun tüm dünyanın maruz kaldığı, mücadele için farklı tedbirler geliştirdiği bir sorun olduğuna işaret eden Öztürk, bunun sosyal medya dolayısıyla insanlığın hiç görmediği boyuta ulaştığını kaydetti.
Öztürk, sosyal medya aracılığıyla terör örgütlerinin her geçen gün farklı taktiklerle çalıştığını dile getirerek, Oxford Üniversitesi Reuters Enstitüsünün 2018'de yaptığı araştırmaya göre Türkiye'nin yalan habere muhatap olma noktasında dünyada birinci ülke olduğunu aktardı.
Farklı ülkelerdeki sosyal medya düzenlemelerine değinen Öztürk, "Ne zaman ki sosyal medyada anonim hesaplar son bulur o zaman gerçek demokrasi kuralları işlemeye başlar. Zira kimin hakkında olursa olsun sahte bir hesabın ardına saklanıp tetikçilik yapmak, demokrasiyle değil cezaeviyle ilişkilendirilmelidir." ifadelerini kullandı.
İYİ Parti Aksaray Milletvekili Ayhan Erel, görüşülen teklifte tarafların memnun olmadığını öne sürerek, paydaşların taleplerinin de metne yansıtılmasının, yasanın daha uzun ömürlü olmasını sağlayacağını söyledi.
Erel, "İktidarın amacı gerçekten dezenformasyon ile mücadele ise öncelikle kutuplaştırıcı ve popülist söylemlerden uzaklaşmalı, ardından geleneksel medya üzerindeki tahakkümü sonlandırmalı ve halkın medyaya olan güvenini tekrar tesis etmelidir." diye konuştu.
"Ayının bozduğu kantar, gün gelir seni de tartar"
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, anneannesinin "Ayının bozduğu kantar, gün gelir seni de tartar." sözünü hiç unutmadığını belirterek, mahsurlu bir iş yapıldığını savundu.
En kaliteli yasamanın, teklif bir mesleki alanı düzenliyorsa o meslek örgütlerinin yıllarca, adeta imbikten damıtılmış fikirleri, görüşleri, talepleri doğrultusunda gerçekleştirildiğinde yapılacağını belirten Özel, düzenlenmesi gereken alanların üzerinde ciddi ciddi çalışılması gerektiğini ifade etti.
Teklifin, 1 Ocak 2023'de yürürlüğe girecekse meslek örgütleri de çağrılıp yeniden çalışılarak yeni yasama yılında getirilebileceğini dile getiren Özel, "Alelacele, müzakereye kapalı ve yeterli istişarelerin yapılmadığı, yapıldıysa da tek kutuplu yapıldığı bir işi tek başına yapmanız doğru değil." dedi.
Yalan haberin, dezenformasyonun bilgi ortaya çıktığından beri olduğunu ancak toplumsal hayatı bu kadar etkilemediğini belirten Özel, dünyada da düzenlemeler yapıldığını, Türkiye'de de buna ihtiyaç olduğunu söyledi.
Özgür Özel, bu konuda iktidar ve muhalefetin birlikte çalışabileceğini, masanın etrafında akademisyenlere, yasama uzmanlarına, savcılara, hakimlere, veri ve etki analizlerine, basın meslek örgütlerine, bundan etkilenecek herkese ihtiyaç olduğunu anlattı.
Basın meslek örgütlerinin temsilcilerinin de görüşlerini aktardığı birleşimde, teklifin tümü üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının ardından maddeleri üzerindeki görüşmelere geçildi. Teklifin, basın kartı alabileceklerin tanımlandığı birinci maddesi kabul edildi.
Komisyon Başkanı Abdullah Güler, ilk maddenin kabul edilmesinin ardından toplantıyı, 14 Haziran Salı günü 15.30'da toplanmak üzere kapattı.
(AA)
