Yaklaşık olarak M.Ö. 4000 yıllarına kadar dayanan Sümerler Bereketli Hilal adı verilen Mezopotamya bölgesinde surlarla çevrili en az 12 şehir devleti halinde yaşamaktaydılar. Bu şehir devletlerine site adı verilmiştir. Bu siteler ziggurat denilen tapınakların etrafında yapılmaktaydı. Sümerler'de sınıfçı bir toplum anlayışı hakimdi.
Sümerler'in en bilinen şehir devletleri Eridu, Ur, Nippur, Lagaş, Kiş ve Uruk şehirleriydi. Sitelerin her biri farkı tanrı ve tanrıçalara adanmıştı. Sitelerin başında ‘’Patesi’’ ve’’Ensi’’ denilen krallar bulunmuştur. Bu krallar başkomutan, başyargıç ve aynı zamanda başrahiptir, kraliçeler de devlet işlerinde etkilidir. Unken adı verilen sivil meclisleri vardır. Sümerler çok tanrılı bir din sistemine sahiptiler, en önemli tanrıları şunlardır;
- Anu: Gök tanrısıdır. Baş tanrı olarak bilinir.
- Uzu: Güneş tanrısıdır.
- Enlil: Hava tanrısıdır.
- Enki: Bilgelik tanrısıdır.
- Nimmah: Ana tanrıçadır.
- Ecem: Soylular tanrıçasıdır.
- İrinna: Aşk ve bereket tanrıçasıdır.
Zigurratlar
Sümerler tanrı ve tanrıçaları için Ziggurat adında 3 katlı 7 odalı tapınaklar inşaat etmişlerdir. Genellikle kare veya dikdörtgen platformlar üzerinde olan Zigguratlar, Piramitlerden farklı olarak üstü düzdür ve basamaklar şeklindedir. Zigguratlar okul, hava deposu, rasathane ve tanrılara gelen hediyeler ve ekip biçilen ürünlerin fazlası içindi çünkü özel mülkiyet diye bir şey yoktu ve her şey tanrılara aitti. Bu ürünleri saklamak için kullanılan yerlerdir. Rasathanede Sümerler gökyüzünü ve Ay’ı incelemekteydiler. Günümüzde bilinen 32 Ziggurat bulunmaktadır. Bunlardan 28’i Irak’ta geri kalan 4’ü İran’dadır.
Ay Yılı Esaslı Takvim
Sümerler'in rasathanede Ay’ın hareketlerini incelemesi sonucunda Ay Yılı Esaslı Takvimi oluşturmuşlardır. Bu takvime göre her ay, Ay’ın gökte göründüğü an başlıyor. Ayrıca burçlar üzerinde de çalışmalar yapmışlardır. Sümerler Ay ve Güneş tutulmasını da hesaplamışlardır. Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter, Satürn gibi gezegenleri tespit etmişlerdir.
Sümerler'de Matematik
Sayıyı ilk bulan medeniyettir ve dört işlem yapıkları bilinmektedir. Çemberin 360 derece olarak hesaplamışlardır. Üçgenin iç açılarını da bulmuşlardır.
Yazının ilk icadı
Sümerler Zigguratlara tanrılar için gelen hediyelerin ve ekip biçilen ürünlerin fazlasını tapınaklara getirilmesi gerektiğinden yani özel mülkiyet diye bir şey olmadığı ve her şeyin tanrılara ait olmasından dolayı gelen ürünlerin kayıt listesini tutmak için 3200 yılında Ziggurat’ın duvarlarına çiviyle çizgiler yaparak şans eseri yazıyı bulmuşlardır bu buluş tarihi devirleri başlatmıştır. Bu yazıya çivi yazısı denir.
Ek İcatları
- Sümerler tekerleği ilk defa ulaşım aracı olarak kullandılar. İlk önce iki tekerlekli savaş için icat edilen araba ardından dört tekerlekli araba oldu
- Tuğlanın tarihinin de Sümerlere dayandığı bilinmektedir.
- İlk defa giyecek için kumaş dokumacılığı endüstriyel olarak Sümerlerde görülür.
- Tarımda kullanılmak için ilk defa sabanı icat edip kullanışlardır.
İlk Yazılı Kanun
Kral Urkagina Dönemi’nde tarihte bilinen ilk yazılı kanunlar çıkarılmıştır. Bu kanunlar;
- Ülkedeki dini liderler halkın haklarını sömüremezler.
- Ticaret ve mülkiyette herkes eşittir.
- İşlenen suçların büyük bir çoğunluğu için fidye üzerinden bedel ödeme öne çıkmaktadır.
- Mülkiyet hakkı her insan için eşit olanaklar altında ele alınmaktadır.
