Dünyanın yuvarlak olduğunu ilk söyleyen isimler arasında öne çıkan "Sayıların Babası" lakabıyla anılan İyonyalı filozof Pisagor'u görebiliriz. Peki Pisagor kim?
M.Ö. 570 ile 495 yılları arasında yaşayan ve matematik biliminin öncülerinden kabul edilen Pisagor hakkında aslında çok fazla bilgiye erişilememektedir. Bunun en büyük sebebi, düşüncelerini yazıya dökmemesidir.
Günümüzde Pisagor hakkındaki bilgiler, öğrencilerinin yazılarında anlattıklarıyla sınırlıdır. Hatta Pisagor'a atfedilen birçok eserin de gerçekte onun öğrencilerine ait olduğu da iddialar arasındadır.
Pisagor kendi inancıyla beraber öğrencileri de her şeyin matematik üzerine kurulu olduğuna inandırmıştır. Bu inancı onlara hayatları boyunca sayıların asıl gerçek olduğunu savunmaları sağlamıştır. Bu düşünceleri yüzünden kendi öğrenci grubuna birini almadan önce beş sene boyunca konuşmama şartı olduğu iddia edilmektedir.
Asıl ilgi alanı her ne kadar matematik olsa da doğadan da kopamayan ünlü matematikçi Pisagor dünyanın küre şeklinde olduğunu ve döndüğünü düşünüyordu. Bunun yanı sıra Pisagor'a göre dünya düz bir tepsi şeklinde değildi daha çok küreyi andıran bir şekle sahipti.
Çoğunlukla geometri ve matematik kullanarak yaptığı hesaplama sonucunda Pisagor dünyanın sabit bir merkez olduğunu ay ve güneşin dünya etrafında döndüğünü düşünmekteydi.
Bu düşüncesini öğrencilerine de aşılayan Pisagor, araştırmalarını ilerletip dönenin ay ve güneş olduğunu değil dünya olduğunu da hesaplamıştı.
Bu çalışmaları Pisagor'un dünyanın yuvarlak olduğunu söyleyen ilk insan yapıyor ancak araştırmalarda kanıtlayan ilk insanın Pisagor olmadığını görebiliriz.
Kim tarafından kanıtlanmıştır?
Tarih boyunca kendilerine ait düşünceleri, fikirleri olan ve bu durum yüzünden birbirini etkileyen bir çok önemli kişi olmuştur. Pisagor'un "dünya yuvarlaktır" düşüncesiyle ateşlenmeye başlayan bu durum Portekizli kâşif Ferdinand Macellan sayesinde ispatlanmış oldu.
Yaşadığı dönemde sürekli keşif halinde olan Portekizli Macellan 1505 yılında 25 yaşında iken denizlere açılıp keşif yapmaya başladı. Tarihler 1512'yi gösterdiğinde ise dünyanın yuvarlak oluşunu kanıtlamak üzere bir sefere başladı.
Kilise'nin altını çizerek 'dünya düzdür' söyleminin tam aksini iddia eden Macellan kaşife başladığı andan itibaren gün ve saatleri notlarına yazarak hesaplamalar yaptı.
Macellan'ın 'İlk dünya gezisi' olarak da bilinen bu keşifte başlangıç noktasına tekrardan dönmesiyle uzun hesaplamalar yaparak aldığı notlar ve saat farklılıkarına baktığında, haklı olan mücadelesini ''dünya yuvarlaktır'' ispatını tüm insanlığa göstermiş oldu.
Pisagor nasıl ölmüştür?
1521 yılında Filipinler’deki Mactan savaşında son seferini tamamladıktan hemen sonra vefat eden Macellan dünyanın yuvarlak olduğunu kanıtlayan ilk insan olmuştur.
Pisagor ise tuhaf inançları olan bir insandı ölümü de inançları yüzünden oldu. Düşmanları Pisagor'un evini ateşe vermek için gelmişti. Pisagor kaçarken fasulye tarlasına geldiğinde ileri dahi gidemedi. Düşmanları da kendisinde yaklaşıyordu fakat elinde iki seçeneği vardı. Ya tarlayı geçip düşmanlarından kurtulacaktı ya da olduğu yerde bekleyip ölmeyi göze alacaktı. Pisagor fasulyeye dokunmanın yanlış olduğu düşüncesindeydi. Bu nedenle olduğu yerden bir an olsun ayrılmadı ve düşmanları tarafından öldürüldü.
(Başka bir kaynakta ise) Pisagor’un ölüm nedeninin 300 öğrencisiyle kurduğu okul o dönemin siyasi görüşüyle hoş karşılanmadığı için çevre halkı tarafından ateşe verilip, Pisagor ve öğrencileri bu yangında hayatını kaybettiği söylenmiştir.
