Solana, kripto para piyasalarında ve blok zincir teknolojisinde en popüler projelerden biridir. Temel olarak Ethereum ağına bir alternatif sunmak amacıyla geliştirilmiştir. Ekosistem, kullanıcı odaklı yapısal özellikleri ve düşük maliyetli işlem olanaklarıyla ön plana çıkar. DeFi, tabanlı bir projedir. Diğer blok zincir projeleri gibi herhangi bir merkezi sisteme ya da otoriteye bağlı olmadan çalışır. Tıpkı Ethereum gibi akıllı sözleşmeler üretmeyi mümkün kılan Solana, aynı zamanda merkeziyetsiz uygulamalar (dApp) geliştirilmesini de sağlar. Solana projesinin var oluş amacı bu iki ana hedef düşünüldüğünde neredeyse Ethereum ile aynıdır. Tıpkı Ethereum gibi Solana ekosisteminin altyapısı da sansüre karşı oldukça dirençli, güvenli ve hızlıdır. Solana’yı Ethereum’dan ve diğer blok zincir girişimlerinden ayıran en önemli özelliği ise PoH (Proof of History) gibi yenilikçi bir yaklaşımla çalışmasıdır. PoH, temel olarak bir konsensüs mekanizması değildir. Fakat Solana ekosisteminin çalışmasında ve PoS konsensüs mekanizmasının işleyişinde son derece önemli bir rol oynar.
Solana Nedir?
Solana, temel olarak ölçeklenebilir merkezi olmayan uygulamalar geliştirmek amacıyla başlatılan bir blok zincir projesidir. Aynı zamanda geliştirici ve kullanıcıların hızlı ve güvenli bir altyapı ile akıllı sözleşmeler yazmalarını sağlamayı hedefler. Ethereum’a benzer olmakla birlikte Solana, blok zincir teknolojisine yeni bir soluk kazandırmıştır.
Projenin en temel hedeflerinden biri Ethereum’un başarısız ya da eksik olduğu konularda tamamlayıcı görevini üstlenmektir. Bu doğrultuda Solana, Ethereum’a oranla daha hızlı ve düşük maliyetli çözümler üretir. Yenilikçi bir teknoloji kullanan proje, PoS konsensüs mekanizmasının yanı sıra PoH sistemi ile çalışır.
Solana Hayatımıza Nasıl Girdi?
Solana, ilk olarak 2017 yılında geliştirilmiş bir projedir. Fakat projenin kripto dünyasına giriş yapması ve blok zincir ekosisteminde efektif olarak var olması 2020 yılını bulmuştur. Günümüzde Solana, 500’den fazla projeyi bünyesinde barındırır. Web3, NFT, DeFi ve dApp gelişimine yönelik olan bu projeler, çok büyük kullanıcı dostu olmayı hedefler.
Proje, Solana Foundation tarafından başlatılmıştır. Projenin başlatıcısı olan vakıf, İsviçre merkezlidir. Projenin geliştiricileri ise Anatoly Yakovenko ve Greg Fitzgerald’dır. Bu iki geliştiricinin yanı sıra Solana’nın ekibi, oldukça geniş ölçeklidir. Anatoly Yakovenko, 2017 yılında “PoH” adında ve blok zincir teknolojisi için oldukça yenilikçi bir mekanizma üzerine araştırmasını yayınlamıştır.
Tam da bu yüzden 2017 yılı, Solana projesinin gelişim sürecinde başlangıç noktası olarak kabul edilir. Solana, temel olarak Ethereum’a bir alternatif olma amacındadır. Bu amaçla hareket eden birçok blok zincir projesi vardır ve Solana, bu projelerin tamamından ayrılır. Diğer Ethereum alternatifi projelerden farklı olarak Solana, alternatif olma konusunda son derece başarılıdır.
Bu sebepten dolayı blok zincir dünyasında Solana, “Ethereum Katili” olarak anılır. İşlem kapasitesi bakımından oldukça verimli ve son derece hızlıdır. Solana projesinin gelişim sürecinde 2018 yılı son derece önemli bir rol oynar. Projenin gelişimi için yatırımcı desteğine çıkılan 2018 yılında yaklaşık olarak 20 milyon dolar fonlama desteği sağlanmıştır.
Solana Hangi Teknolojiyi Kullanıyor?
Solana, diğer blok zincir girişimlerinden farklı olarak PoH sistemini kullanılmasıyla ön plana çıkar. PoH, işlem esnasında ortaya çıkan ara katmanları ortadan kaldırır. İkinci katman olarak adlandırılan bu katmanın ortadan kaldırılması ise işlemlerin çok daha hızlı şekilde yapılmasını olanaklı hale getirir. Tam da bu yüzden Solana, son derece yenilikçi bir proje olarak blok zincir ağında dikkatleri üzerine çekmiştir.
PoH sisteminin getirdiği en önemli avantaj, hız bakımından kullanıcılara birçok önemli fayda sağlamasıdır. PoS ve PoW gibi yaygın olarak tercih edilen konsensüs mekanizmalarından farklı olarak PoH, TPS; yani saniye başına işlem yapabilme kapasitesi bakımından avantajlıdır. Bu sistem sayesinde Solana mekanizmasında saniye başına yaklaşık olarak 100.000 işlem yapılması mümkündür.
Solana ekosisteminin bir diğer yenilikçi teknolojisi ise Tower BFT mantığıdır. Ağ üzerinde işlem yapılırken herhangi bir depolama gerekmez. Bu ise ekosistemde yapılan işlemlerin yüksek hesaplama gücü ile hızla tamamlanmasını sağlar. Aynı zamanda Solana ağında Turbine protokolü kullanılır. Turbine protokolü, node’lar üzerinde olan verilerin transfer edilmesini sağlar.
Turbine sistemi, işlem esnasında aktarılan verilerin minimal boyutlarla transfer edilmesini mümkün hale getirir. Verileri küçük paketler haline dönüştürür. Bu teknoloji, Solana projesinin verimliliğini artıran önemli bir detaydır. Ayrıca Turbine sistemi, saniye başına yapılabilecek işlem hacmini de artırması bakımından önemlidir.
Solana Projesinin Amacı
Solana, Ethereum ağının bir alternatifini sunmak amacıyla geliştirilmiştir. Projenin ana hedefi Ethereum’a alternatif olmak olsa da kısa sürede çok daha önemli bir noktaya ulaşmıştır. Güvenlik açısından Solana ekosistemi, oldukça gelişmiş özelliklere ev sahipliği yapar. PoH sisteminin yanı sıra Solana ekosisteminde PoF konsensüs mekanizması da kullanılır.
Solana ağı da bu kapsamda PoF ve PoH sistemlerinin fikir birliği temelli kombinasyonuna güvenir. Dolayısıyla hız ve işlevselliğin yanı sıra Solana, güvenlik açısından da Ethereum ekosistemine alternatif arayanlar için son derece idealdir. Solana, aynı zamanda uluslararası alanda devasa nitelikte olan bazı yatırımcıların desteğini de almıştır.
Solana’nın Kullanım Alanları
Solana projesi, birçok farklı alan ve sektörle blok zincir teknolojisini buluşturmayı hedefler. Projenin bu denli geniş bir etki alanına sahip olmasının en temel nedeni, dApp ve akıllı sözleşmeler için oldukça iddialı bir altyapı sunmasıdır. dApp’ler, klasik uygulamalardan farklı olarak herhangi bir merkezi sisteme bağlı olmaksızın geliştirilebilir.
Dolayısıyla farklı ihtiyaçlara cevap vermek üzere kurgulanabilen, ölçeklendirilebilen ve tasarlanabilen uygulamalardır. Finans, oyun, eğlence, yönetişim gibi farklı alanlarda kullanılabilirler. Özellikle finans sektörü için dApp’ler, son derece hayati bir öneme sahiptir. Bu uygulamalar, herhangi bir merkeze ya da otoriteye bağlı olmaksızın çalışır.
Herhangi bir otorite ya da merkezin olmaması ise, banka ve finans kuruluşları gibi aracıları ortadan kaldırır. Bu ise en genel anlamıyla finans sektörüne yönelik herhangi bir işlemin çok daha düşük maliyetlerle yapılmasını sağlar. Aynı durum oyunlar ve eğlence alanına yönelik geliştirilen uygulamalar için de geçerlidir.
Özellikle son dönemde dApp’ler, yaygın olarak tercih edilen uygulamalar arasına girmiştir. Bu noktada oyunların ve eğlence uygulamalarının rolü büyüktür. dApp’ler, maliyetin yanı sıra güvenlik ve hız açısından da avantajlı uygulamalardır. Son derece düşük maliyetlerle oyun deneyimini geliştirme fırsatı sunar.
Solana Dikkat Çeken İniş ve Çıkışlar
Solana ekosistemi, “SOL” olarak kısaltılan bir dijital varlığa da ev sahipliği yapar. SOL, günümüzde ve yakın geçmişte kripto para yatırımcıları tarafından oldukça ilgi gören popüler bir dijital varlıktır. Solana fiyatı projenin kripto para yatırımcıları ile buluştuğu ilk andan günümüze dek birçok farklı iniş ve çıkıştan geçmiştir. Bu iniş çıkışlardan en önemlisi 2022 yılında yaşanmıştır.
Yaklaşık olarak 250 dolar değerinde işlem gören Solana, finans dünyasına göre oldukça kısa sayılabilecek bir sürede son derece sert bir düşüş yaşamıştır. Bu süreçte projenin FTX gibi finans kuruluşlarının desteğini yitirmesi, belirleyici olmuştur. 8 dolara kadar gerileyen SOL Coin, daha sonra tekrardan 100 dolar seviyesini zorlamayı başarmıştır. Sert düşüş döneminde proje ekibinin başarılı hamleleri, günümüzde Solana’nın hala varlığını sürdüren bir proje olmasından önemli bir rol oynamıştır.
