İklim kriziyle birlikte, tarımsal giderlerdeki artış nedeniyle yaşanan sıkıntılar hakkında Ankara Masası'na konuşan Türkiye Çiftçiler Birliği Başkanı Münür Ballı, "Gübre, ilaç ve tohumun fiyatı 100’ün üzerinde artış gösterdi. Özellikle mazot, yüzde 100’ün üzerinde arttı. Hayvancılık noktasında da yem fiyatları son bir yılda yüzde 200 arttı. Tarım Bakanlığı tarafından, çiftçinin kamu bankalarına ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçlarının yüzde 10 peşinatla birlikte faizlerinin düşürülerek uzun vadeye yayılmasıyla ilgili bir çalışma var. Çünkü aksi takdirde üretici ekemeyecek. Son bir ay içerisinde yem tedarik edilemediği süt inekleri kesime verildi. Bu ülkemiz için çok ciddi bir sıkıntı. Müteahhitler, çimento fiyatları arttığı için inşaatlara devam etmeme eylemini gündeme getirdiler. Çiftçiler de istemedikleri halde üretemeyecek hale gelecekler. Geçmişten gelen borçların yapılandırılmaması durumunda 2022 yılında ekim söz konusu olmayacak." dedi.
"1 Aralık itibariyle traktörler icra yoluyla satılmaya başlandı"
Ülkemizdeki çiftlerinin yarısının borçlu olduğunu belirten Ballı, "Yem fiyatlarını düzeltmek noktasında Tarım Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Sanayi Bakanlığı, ciddi bir çalışma yapıyorlar. Bu çalışmalar devam ederken de çiftçinin bir taraftan traktörü tarlası haciz edilmiş vaziyette. Üreticilerin, 1 Aralık itibariyle tarlaları ve traktörleri haczedilerek icra yoluyla satılmaya başlandı. Bu durum diğer çiftçilerimizin de moralini bozuyor. Üreticiler hep birbirlerine kefil olarak kredi kullanabiliyor. Şimdi hepsi birbirine kefil olmuş, borçlu sayısı 200 binse kefilliklerle beraber bu 600 bine tekabül ediyor. Çünkü Tarım Kredi, minimum 2 kefille kredi veriyor. 600 bin çiftçi demek 600 bin aile demek. Yaklaşık 3 milyon civarında kayıtlı çiftçimiz var burumda neredeyse üreticilerin yüzde 50’si borç içinde. Hükümetin verdiği destekler doğrudan çiftçiye yansımıyor. Bütün emeği çiftçi gerçekleştiriyor ama devletin verdiği desteği tarla sahibi alıyor. Devletin verdiği gübre, mazot desteği adındaki ödemeler direkt tarla sahibine verilmese de, üretici mazot ya da gübre alırken indirim olarak yansısa daha verimli olur." şeklinde konuştu.
"Önümüzdeki yıl tarlayı sürecek mazotu tedarik edemeyecekler"
"Önümüzdeki sene fiyat artışları, kuraklık nedeniyle üretim olmayacak kanaati çok yüksek" diyen Ballı, "Üretici borcunu ödeyemedi, icralık oldu. Çünkü ürün alamadı ve borcunu yapılandırmadı. Üretici icralık olunca tohumlarını ayırdılar öbür sene için bir şekilde çözüm buldular. Ama traktörlere, hayvanlara, evlerine, arabalarına, arsalarına icra gelince ne olacak? Dolayısıyla önümüzdeki yıl bırakın tohumu, gübreyi; nadasa bırakmak için tarlayı sürecek mazotu tedarik edemeyecekler. Milyonlarca liralık gökdelenler dikseniz, fabrikalar kursanız orada çalışacak insanların karnını doyuracak ürünleri tedarik edemediğiniz zaman hiçbirinin bir anlamı kalmayacak. Tarım Bakanlığımız ve Maliye Bakanlığımız çiftçilerle alakalı bir çözüm elde edemezlerse önümüzdeki yıl gerçekten üretim duracak. Bunu net ifade edebilirim; şu anki süreç devam ederse 2022 yılı gerçekten üretim için çok zor bir yıl olacak. Çiftçiler üretim yapamayacak duruma gelecektir. Eğer yapılandırma söz konusu olmazsa çiftçilerin tarlasını arazisini satmaktan başka çaresi kalmayacak. İcradan tarla alan simsarlar da buraları ekip biçmeyecek. O yüzden devletimizin bir an önce üreticilere sahip çıkması gerekiyor." ifadelerini kullandı.
Artan sebze ve meyve fiyatlarına değinen Ballı, “Gıda tüketimindeki ürünlere gelen zamlar, çiftçinin karlılığını artırmıyor. Çiftçinin girdileri de ona paralel olarak yükseldiği için bir şey değişmiyor. Domatesin kilosu belki 2 lirayken 4 lira oldu ama mazotun litresi 5 lira 60 kuruşken 8 lira oldu. Sulama yapıyorsunuz, elektrik fiyatları 3 katına çıkıyor, işçi girdileri iki katına çıktı. Ürün maliyetleri arttığı için üretici kredi kullanıyor. O kredileri kullandıkça da içeri giriyor." dedi.
"Üreticiler tamamen bitmiş olacak"
Çiğ süt fiyatları hakkında konuşan Münür Ballı, "Bahsedildiği gibi çiğ süt fiyatı 4 lira olursa belki süt üreticilerine birazcık nefes olur ama diğer taraftan da yem fiyatlarında artış söz konusu oluyor. Bir tarafı durdurmak gerekiyor. Ürüne zam verirken maliyetleri de yükseltirseniz bir anlam ifade etmiyor. Maliyetlerini sabit tutup ürünlerinin değerini artırırsanız üretici nefes alıp hareketli bir şekilde devam etme şansını yakalar. Ama siz süt fiyatını 4 lira 70 kuruş yapıp yem fiyatını 250 yaparsanız fayda sağlamaz. Hatta önümüzdeki aralık sonuna kadar 300 lira olması konuşuluyor. Zaten kuraklıktan dolayı saman balya gibi ürünlerin tedariki zorlaştı ve fiyatı çok arttı. Önümüzdeki yıl böyle kurak giderse üreticiler tamamen bitmiş olacak." diye konuştu.
