Başkent Ekonomi Platformu Başkanı İbrahim Ayhan, dolar kurundaki düşüş, enflasyon ve piyasalardaki son durumlar ilgili Ankara Masası Genel Yayın Yönetmeni Fatih Atik'in sorularını yanıtladı.
Dolar kurunun 18 TL'ye çıkmasının normal olmadığı gibi 4-5 günlük zaman zarfında dolar kurundaki düşüşün de anormal olduğunu söyleyen Ayhan "Yaşanan sürece 4-5 ay geriden bakmak gerekirse, eylül ayından aralık ayına kadar yaklaşık 500 baz puan politika faizinde bir inme oldu. Tabi bu dönemde de doları 8 liradan 18 liraya taşıyan bir süreç oldu. Ama gelinen noktada bu politika faizinin yüzde 14'lere düşmüş olması sahaya yansımadı. 20 Aralık'ı bir milat kabul edersek, Cumhurbaşkanı'nın mevduat koruma ile ilgili yaptığı açıklamaların sonucunda kurda çok ciddi bir düşüş yasandı. Ancak kurdaki bu inme sahaya olumlu yansımadı. Nasıl ki 4 aylık zamanda anormal derecede doların yükselmesi sağlıklı değilse 4-5 günlük zaman zarfında kurun bu kadar düşmesi sağlıklı olmadı ve sahaya da yansımadı. Bu durumun sadece psikolojik bir etkisi oldu." dedi.
"Ticari kredilerde müthiş bir yükselme var"
Ayhan, Merkez Bankası'nın faiz indirimi kararına rağmen ticari kredilerde bir yükseliş olduğunun altını çizerken "Yüzde 14 politika faizi var ama an itibariyle ticari kredilerde müthiş bir yükselme var. Yaklaşık 15 gün içerisinde 1.40-1.50 bandında olan faiz şuan 2.80'lere çıkmış durumda. Burada kamu bankalarının ayrı bir durumu var. KGF üzerinden, kısmen 1.45 oranlarında kredi kullandırsalar da maalesef bu durum piyasayı tatmin etmiyor, talebin çok altında kalıyor." ifadelerini kullandı.
" Enflasyon bir müddet daha artacak"
Hammadde fiyatlarındaki artışını enflasyonu etkilediğini ifade eden Ayhan "Enflasyon sadece ülkemizde yaşanan bir sorun değil. ABD'ye bile baktığınızda yüzde 1'lerden, yüzde 7'lere çıkmış durumda. Şimdi enflasyonu oluşturan etkenler ne ona bakmak lazım. En önemlilerinden birisi kur. Bizim ülkemizde kurun stabil bir seviyeye gelmesi lazım ki hammadde fiyatları da yerine otursun. 415 enflasyon sepetinde kalem var. TÜİK verilerine göre yüzde 36 enflasyon ama vatandaşımız bunu daha fazla hissediyor. Temel ihtiyaç maddelerine gelen zam enflasyon sepetindeki kalemlere gelen zamdan daha fazla. O yüzden daha fazla hissediliyor. Bununla alakalı öncelikle şunu söyleyeyim, hammadde fiyatlarının düşmesi kısmen yerine oturtabilir ama bu arada ocak ayı itibariyle asgari ücrete yüzde 50 oranında bir zam yapıldı, onun dışında da çok ciddi şekilde enerji maliyetleri arttı. Kurda yaşanan düşme, enerji maliyetlerinin artması ve asgari ücretteki artmayla beraber çok hissedileceğini düşünmüyorum. Enflasyon bir müddet daha artacak diye bir öngörüm var benim." şeklinde konuştu.
"Bir miktar işten çıkarmalar oldu"
Ayhan, asgari ücretteki artışın ardından işten çıkarmaların yaşandığını belirtirken sözlerine şöyle devam etti;
Asgari ücretten kaynaklı işsizlik kısmen başladı. Bizim Mali Müşavirler Odası'ndan aldığımız bilgiye göre, 31 Aralık tarihi itibariyle bir miktar işten çıkarmalar oldu. Şimdi şöyle bakmak lazım yüzde 36 enflasyonun olduğu ortamda, yüzde 50 asgari ücretin artması çok büyük bir oran değil. Ben kendi işletmemde çalışanlara bir ay öncesinden yüzde 50 zam yapmıştım. Onlar bizim kader arkadaşlarımız, onlar var ki bizde ticaret yapıyoruz. Ama burada şu önemli; 4 bin 250 lira bugünün şartlarında kısmen de olsa geçimi sağlaya bilecek bir rakam. Enflasyonist bir ortamda 3-5 ay sonra bu rakamlarda yeterli kalmayabilir. Gerekirse bu olağan dışı dönenlerde 3 ayda, 6 ayda bir yenilemekte fayda var diye düşünüyorum.
