Habertürk Yazarı Abdurrahman Yıldırım, Hazine ve Maliye Bakanlığının "Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat" sistemini Ankara Masası özel yayınında değerlendirdi.
"Dalgalanmalar devam eder"
Kur korumalı TL mevduat uygulamasının açıklanmasıyla dolar kurundaki ani düşüş hakkında konuşan Yıldırım, "Dalgalanma devam edecek ama bu dalgalanma belki yatay şeklinde olacak. Boyutu giderek daha büyük olacak. Şu anda yaşamış olduğumuz dalgalanma çok çok büyük, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde Türk lirasının yaşamış olduğu en büyük dalgalanma. Dolar kuru 24 saat içerisinde yüzde 39.6 değer kaybetti. Türk lirası yüzde 65.6 değer kazandı. En yüksekten en düşüğe indi
bugün tekrar hafifçe zıpladı. Bunlar devam eder ama dün akşam ulaştığı 18.36 düzeyi kolay kolay aşılamaz. Bir süre için en tepe nokta olarak kalır. Dolayısıyla bu kur artışından kaynaklı ekonomik sorunların büyümesini önler. Hem mevduatın yönünü değiştirecek, hem mevduat sahiplerini koruyacak." dedi.
"Bu maliyet artışı ama faiz artışı değil"
"Buna gizli faiz artırımı demeyelim" diyen Yıldırım, "Tasarruf sahiplerinin döviz kuru karşısındaki kaybı ödenecek. Bu bir maliyet artışı ama faiz artışı değil. Çünkü kur artışının farkı ödenecek. Dolayısıyla tasarruf sahipleri burada kazançlı. Bedel ödemeden kur artışlarına karşı TL mevduatlarını garanti altına alıyorlar. Bunun için sigorta bedeli de ödemiyorlar. Bedeli ödeyen Hazine. Yani Türk halkının tümü ya da vergi ödeyenlerin tümü. Ne kadar bedel ödeneceğini zaman içinde kurun seyrine göre göreceğiz. Şimdiden bir şey söylemek söz konusu değil ama bir bedel çıkması muhtemeldir. Bu bedel de tüm Türk halkı tarafından ödenecek." ifadelerini kullandı.
"Alınan bu önlemle bu fatura daha da küçültülmüş oldu"
Kararın neden şimdiye kadar alınmadığı konusunu yorumlayan Yıldırım, "Zaman içerisinde faiz düşüşlerine karşı, ‘Türk lirası mevduatı yapanların durumunu ne yapalım bir mağduriyet oluşuyor, bunu nasıl giderelim? Bütün piyasalarda bir gerginlik, tansiyon yükselmesi oluyor bu da kura yansıyor. Kur aşırı bir şekilde yükseliyor.’ dediler. Belki bu yükselişi ve kurun tırmanışını hesap edemediler. Dolayısıyla bir aşamada bu kararı almış oldular. Ama bu karar da faturasız bir karar değil faturası var. Bir olumsuz gelişme karşısında ancak bu karar alınabilirdi diyelim. Dolayısıyla bu olumsuz gelişmenin ortaya çıkması beklenmiş olabilir. Türkiye ekonomisi için belki en büyük fatura döviz kurundaki artışın devamı olacaktı. Bu artışın devam etmesi halinde ortaya çıkacak fatura herkese zarar verecekti. Alınan bu önlemle bu fatura daha da küçültülmüş oldu." şeklinde konuştu.
"Gelir dağılımını düzeltecek etki yapmıyor"
Yıldırım, "Hazineye vergi verenlerle hazineden mevduat faizinin üzerinde kur artışı kadar karı alacak olanlar aynı kişiler olmayabilir. Bireysel kişilerin açmış olduğu hesapların büyüklüğü küçüklüğü de belirtilmediği için büyük mevduatları da kapsıyor demektir. Dolayısıyla zengin, orta gelirli neyse onların zararı karşılanırken hazine gelirlerini düşünürsek vergiler de bunun içine dahil. Bir ekmekten alınan KDV de, en düşük gelirlinin yaptığı harcamalar da bunun içerisinde. Gelir dağılımını düzeltecek etki yapmıyor. Tam tersine daha bozucu etkiye sahip olacak bu uygulama devam ederse." değerlendirmesinde bulundu.
Zamlar geri alınır mı?
Döviz fiyatlarının düşmesi ardından zamların geri çekilme olasılığı sorulan Yıldırım, "İnşallah olur ama şimdiye kadar olduğunu görmedik. Kur düşüşünün sabit kalması lazım. 12-13'lerde bir kaç hafta hatta ay dalgalansın. O zaman yeni bir zam yapma ihtiyacı doğmaz. Ancak şimdiye kadar fiyat artışlarının özel sektör tarafından geriye alındığını görmedim. Devlet yapar ancak onun Hazinesi var." dedi.
