Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Ekonomist Berk Hacıgüzeller: "Türkiye; Avrupa’ya, Çin ve diğer rakiplerine göre çok daha uygun maliyetle ve kısa sürede mal ulaştırabilir"
Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Ekonomist Berk Hacıgüzeller, koronavirüs salgını sürecinde tedarik merkezlerinin yakın olmasının öneminin bir kez daha ortaya çıktığını söyledi. Hacıgüzeller, "Türkiye; doların değerlenmesi, Avrupa ülkelerine yakınlığı, güçlü ulaşım ve lojistik ağı, hızlı üretim gücü ve benzeri özellikleriyle Avrupa için Çin'in yerine alternatif bir üretim merkezi olmaya en güçlü adayların başında geliyor." dedi.
Hacıgüzeller, koronavirüs salgını döneminde ülkelerin acı tecrübe yaşayarak yüzleşmek zorunda kaldığı "tedarikçi" probleminin Türkiye'ye etkilerini ve sunduğu fırsatları anlattı. Berk Hacıgüzeller, aniden ortaya çıkan ekonomik şoku doğru hamlelerle lehine çeviren ülkelerin kazançlı çıkacağını belirtti.
Salgındaki tedarik sıkıntısı nedeniyle özellikle maske ve benzeri ürünlere hızlı erişimin altın değerinde olduğunu vurgulayan Hacıgüzeller, "Bu durum ABD ve Avrupa ülkelerini tedarik merkezleri konusunda tekrar düşünmeye itti. Tedarik merkezlerinin yakınlığı, lojistik ve ulaşım açısından ürünlerin sorunsuz ulaşması gibi kriterler öne çıkıyor. Türkiye; doların değerlenmesi, Avrupa ülkelerine yakınlığı, güçlü ulaşım ve lojistik ağı, hızlı üretim gücü ve benzeri özellikleriyle Avrupa için Çin'in yerine alternatif bir üretim merkezi olmaya en güçlü adayların başında geliyor. İş gücü, lojistik anlamda yakınlık, doların değerlenmesiyle mal fiyatlamasında oluşacak avantajlar açısından cazip bir üretim merkezi olma potansiyeline sahibiz. Bu fırsatı değerlendirmemiz gerekiyor."
"Türkiye, Avrupa için tüm ulaşım güzergahları açısından avantajlı"
Berk Hacıgüzeller, ham maddesi Çin ve Uzak Doğu olan mal üretimlerinin dışında kalan sektörler için bu fırsatın değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Çin'in lojistik merkezi olarak Avrupa piyasası için Hamburg limanını kullandığını, Yunanistan'da da Pire limanını satın aldığını dile getiren Hacıgüzeller, bu iki merkez üzerinden Avrupa'ya dağıtım yaptığını, ancak uzak yol gemi lojistiği nedeniyle bu sürecin yüksek maliyetler içerdiğini söyledi.
Hacıgüzeller, Türkiye'nin ise yaygın kara yolu ağının yanı sıra Avrupa'nın tüm ülkelerine 2-3 saatlik uçuş mesafesinde bulunduğunu belirterek, son yıllarda demir yolunda da ciddi atılımlar olduğunu anlattı. Berk Hacıgüzeller, "Ayrıca Çin iç piyasasında talebin ve tüketimin artması nedeniyle fiyatlar yukarı yönlü. Bu durum da Avrupa'nın bazı mal gruplarında Türkiye'yi tercih etmesini sağlayabilir." diye konuştu.
"Salgın sonrası 2 trilyonluk sıcak paranın yüzde 2-5'ini ülkemize çekmeliyiz"
Salgın sonrası, tahmini rakamlarla 2 trilyon dolarlık bir sıcak paranın dünya piyasalarında dolaşacağını kaydeden Berk Hacıgüzeller, "Bu havuzun yüzde 2-5'lik bir bölümünü ülkemize çekmeliyiz. Bu nakit girişini de iç piyasada doğru kullanmalıyız." dedi.
Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Ekonomist Hacıgüzeller katma değerli ürünlere ağırlık verilmesi gerektiğinin altını çizdi. " Ekonomimizin yüzde 99'luk kısmını KOBİ'ler oluşturuyor. Bu şirketler toplam ihracatımızın yüzde 60'ını ve toplam istihdamın yüzde 75'ini gerçekleştirirken, dünyanın kullandığı yüksek teknolojinin ancak yüzde 0,3'üne sahipler. Avrupa ve ABD pazarı için ciddi nitelikte pazar payı elde etmek KOBİ niteliğindeki şirketlere ayrı bir teknoloji geliştirme programı uygulamakla mümkün olabilecektir."
"AB'nin çıktığı ambalaj ve kimya sektörlerine Çin'den önce biz girmeliyiz"
Hacıgüzeller, AB'nin son dönemde nispeten katma değeri düşük sektörlerden çıktığını, bunların ambalaj ve kimya sektörleri olduğunu belirterek, "Bu sektörlere Çin firmalarının girmesini engellemek ve Türk firmalarının pazardan pay almasını sağlamak yönünde politikalar belirlenmeli." dedi.
"Üretimini Türkiye'ye kaydıracak ülkeler için yeni teşvikler hazırlanmalı"
Özellikle gelişmekte olan ülkelerin rakiplerinin pazar payını kapmak için yeni yatırım teşvikleri hazırladığına işaret eden Berk Hacıgüzeller, Türkiye de hem şirketlerin üretimlerini ülkeye kaydırması hem de yerli yatırımcılar için yeni teşvik uygulaması başlatmalı." İfadelerini kullandı. Hacıgüzeller, yeni dönemde Türkiye'nin büyümeyi değil topyekun kalkınmayı hedeflemesi gerektiğini sözlerine ekledi.
