Milli Eğitim Bakanlığınca (MEB) Liselere Geçiş Sistemi (LGS) kapsamındaki merkezi sınav sonucuna göre yapılacak lise tercihleri başladı. Tercihler bugünden itibaren 16 Temmuz saat 17.00'ye kadar alınacak.
Peki adaylar tercih sırasında nelere dikkat etmeli?
Ankara Masası Genel Yayın Yönetmeni Gökhan Gökyıldırım'ın sorularını yanıtlayan eğitimci yazar Sadık Gültekin önemli tavsiyelerde bulundu.
Bu noktada olayın pedagojik boyutunun hiç konuşulmadığını belirten Gültekin, "Herkes doğru tercih nasıl yapılır, tercihler nasıl sıralanmalı diye soruyor." dedi.
Gültekin bunun yerine "Çocuk hangi okula uygundur?", "Çocuk dört yıl boyunca hangi okula koşa koşa gidecektir?" sorularının daha önemli olduğunu vurguladı.
"Tercihleri kağıt üzerinde yüzdelik olarak sıralamayın"
Daha önceden hiç düşünülmeyen ancak puan ve yüzdeliğin yakın olmasından dolayı yapılacak seçimlerin çocukları mutlu etmeyeceğini ifade eden Gültekin, "Benim çocuklara ve velilere en büyük tavsiyem şu; Tavsiye alalım ama kimsenin etkisi altında kalmayalım. Tercihleri sadece kağıt üzerinde yüzdelik olarak sıralamayalım. Düşündüğümüz okulları çocukla birlikte mutlaka ziyaret edelim. Mümkünse oradaki öğrenci ve velilerle görüşelim. Okul idaresi ve öğretmenlerle konuşalım. Çocuk o okulu bir görsün, bakalım içi ısınacak mı? 4 yıl oraya gidecek ve bunun neticesinde üniversiteye ulaşacak." dedi.
Tercihlerde ulaşım faktörünün önemi
Tercih sırasında üniversiteye hazırlık döneminin de dikkate alınarak ulaşım faktörünün unutulmaması gerektiğini belirten Gültekin, "Çocuk Bahçelievler'de oturuyor ama Beyoğlu'ndaki bir okulu yazıyor. Oysa ki Bakırköy'de de aynı yüzdelik dilimde aynı statüde başka bir okul daha var. Bu doğru bir yaklaşım değil. O yola katlanmayı çok iyi düşünmek gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.
LGS'de tercih sıralaması nasıl yapılmalı?
Tercih sıralamasında ilk 3'ün yüzdelik dilimlere ve puanlara bakılmadan adayların gönlünce yapmasını tavsiye eden Gültekin, "Çünkü bu liseye geçişle ilgili hayatlarında yapacakları tek tercih. İlk 3 ya da 2 tercih gönüllerinde yatan aslan olsun. Olmasa bile akılda kalacağına kağıdın üstünde kalsın." ifadesini kullandı.
Bu tabloda başka bir adayın avantaj yakalama olasılığına değinen Gültekin, bunun gerçekleşme ihtimalinin milyonda bir olduğunu dile getirdi.
Diğer 4-5 tercihin, adayın sırası ile bunun altı ve üstü şeklinde yapılabileceğini kaydeden Gültekin, çocuğa uygunluk ve ulaşım gibi faktörlerin dikkate alınması gerektiğini ifade etti.
Son tercihlerin kazanılmasından pişmanlık duyulmayacak ve adayların kendilerini garantide hissedecek okullardan yana kullanılmasını öneren Gültekin, tercihler için acele edilmemesini istedi.
Gültekin şunları söyledi:
"Bu olay sadece 4 yıllık üniversite hazırlık süreci değil. Üniversiteyi de kapsıyor, bundan sonraki hayatlarını da kapsıyor. Şu var tabiî ki sınav başarısı, bir takım sorumlulukların göstergesidir. Ama sınavı kazandığınız zaman hayatı kazanmıyorsunuz. Sınavda beklentinin altında kaldığınız zaman hayatı kaybetmiyorsunuz, bütün sınavları kaybetmiyorsunuz. Hayat bir süreç, bir maraton. Bunların içerisinde çeşitli duraklar var, çeşitli engeller var. Kimi sınavlar daha büyük kimi sınavlar ise daha küçük. Neticede bir insana iyi veya başarılı dediğimizde bu bütün sınavları mı başarmıştır? Veyahut da haşa peygamber midir? Mümkün değil. İnsanız neticede. Ortalama çok önemlidir. İyi insan dediğimizde kötü tarafları da vardır ama ortalaması iyidir. Başarılı bir insan dediğimiz de bunun her şeyi mi başarılıdır? Mümkün değildir. Ama ortalaması başarılıdır. Öğrencilik de böyledir, hepimiz öğrenci olduk. Kazandığımız sınavlar da oldu kaybettiklerimiz de oldu. Ama bir öğrenciye iyi dediğimiz zaman, bir ortalamayı göz önüne alıyoruz. Yani sınavlardaki başarısı, sorumluluğu, iyi insanlığı, ahlakı, dürüstlüğü, büyüklerine saygısı, küçüklerine sevgisi bir bütün olarak bakıyoruz.
"Kazandıkları zaman hemen havaya girmesinler"
Benim sevgili kardeşlerime tavsiyem şu; sınavı kazandıklarında bu merkezi sınavla öğrenci alan 2006 okuldan veya 174 bin öğrenciden biri oldukları zaman hemen hava girmesinler, her şeyi kazanmıyorlar. Süreç devam ediyor daha önlerinde koskoca 4 yıl var. Ondan sonra 4-5 yıl üniversite hayatı var. Dolayısıyla sadece bir sınavı kazanıyorlar. Önemli mi? Evet önemli. Ama bu beklentinin altında kaldıklarında da her şey bitmiyor, süreç devam edecek. Önemli olan ders çıkartmak. Yani havaya girip şımarmamak, yelkenleri suya indirip de bırakmamak. Eksiğimiz neydi, yanlışımız neydi? Biz öğrenen bir varlığız, hatalarımızdan, eksiklerimizden ders alan varlığız. Dolayısıyla suçlamaktan veya bırakmaktansa çözüm yoluna bakmak lazım. Çünkü 4 yıl o kadar çabuk geçecek ki, buradaki eksikleri 4 yıl sonra çoğaltılmış şekilde karşımızda görmeyelim. Telafisi mümkün olmayan bir noktaya getirmeyelim.
"Önümüzdeki 4 yıl çok önemli"
Kardeşlerim şunu bilsinler; burada başardığı veya beklentisinin altında kaldığı takdirde öğretim hayatı devam edecek. Ama üniversite sınavını kaybettiği zaman orada sekteye uğruyor, devam etmiyor. Kazanana kadar duruyor, bekliyor. Bunu da en fazla 2-3 sefer tekrar ediyorsunuz daha fazla da olmuyor zaten. Demek ki bizim önümüzdeki 4 yıl çok önemli. Hem bir üst kademe için önemli hem de sınavlar için önemli. Buraya kadar artılarımız, eksilerimiz, yanlışlarımız olmuştur. Ama bundan sonraki süreç çok çabuk geçiyor. O hatalara artık taviz yok, o yanlışlara tahammül yok. Bizim bunlardan biran önce ders çıkartıp önümüze bakmamız gerekiyor.
"Çok kitap okusunlar"
Ne olur çok kitap okusunlar. Çünkü üniversite sınavlarında sadece bilgi sorulmuyor. Ağırlıklı olarak bilgiyi kullanmak, bilgiyi yorumlamak, bilgiden sonuç çıkartmak gerekiyor. Bu da sadece soru çözerek olmuyor. Kitap okuyarak, bilgi birikimiyle, kültürle, okuduğunu anlamayla... Sorular zor değil ama öğrenciler soruları bir seferde anlayamıyor. Birkaç kez okuyor zaman kaybı oluyor, bir de yorgunluk oluyor, kendinden bir şeyler katmaya çalışıyor o zaman iş çığırından çıkıyor. Onarılamaz bir hale geliyor. Bu hataları yapmasınlar diyorum."
